Trẻ bị sặc sữa vào phổi là tình trạng tưởng chừng đơn giản nhưng vô cùng nguy hiểm và có thể dẫn tới nguy cơ tử vong nếu không xử lý kịp thời. Thông qua bài viết này, hãy cùng binhruamui.com tìm hiểu về tình trạng Trẻ bị sặc sữa vào phổi: Nguyên nhân, biểu hiện và cách xử trí nhé!
Tình trạng trẻ bị sặc sữa vào phổi diễn ra thế nào?
Tình trạng sặc sữa vào phổi là một hiện tượng phổ biến ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, tuy nhiên, nó mang theo nhiều rủi ro và có thể đe dọa tính mạng. Quá trình sự cố xảy ra như thế nào? Để hiểu một cách đơn giản, đường hầu họng của con người được chia thành hai phần: khí quản và thực quản. Thức ăn và chất lỏng di chuyển qua thực quản và vào dạ dày. Trong khi đó, không khí đi vào khí quản và tiếp tục đến phổi để hỗ trợ quá trình hô hấp.
Phần trên cùng của khí quản có một lớp mô được gọi là nắp thanh quản, hoạt động như một cửa van để ngăn thức ăn xâm nhập vào khí quản trong quá trình ăn uống. Tuy nhiên, khi trẻ gặp vấn đề ảnh hưởng đến khả năng nuốt, thức ăn có thể dễ dàng đi nhầm vào phế quản và phổi.
Đối với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, sữa được xem là nguồn thức ăn chính. Vì vậy, nếu trẻ gặp vấn đề liên quan đến việc nuốt, nguy cơ sặc sữa tràn vào phổi sẽ tăng lên đáng kể.
Biểu hiện nhận biết trẻ bị sặc sữa vào phổi
Sự cố sặc sữa ở trẻ sơ sinh là hiện tượng mà sữa trào ngược vào đường thở, gây khó thở, sặc sữa và có thể dẫn đến tình trạng ngừng thở nguy hiểm. Nguyên nhân thường xuất phát từ việc cha mẹ hoặc người chăm sóc trẻ bú cho trẻ mà không đúng tư thế, cho bú khi trẻ đang khóc hoặc ho, sữa mẹ chảy xuống quá nhiều, hoặc do núm vú cao su có lỗ thông quá rộng làm sữa chảy mạnh, trẻ không kịp nuốt.
Dấu hiệu nhận biết sự cố sặc sữa ở trẻ sơ sinh:
- Trẻ bú yếu hoặc bú hời hợt.
- Trẻ có thể ho hoặc nghẹn khi bú.
- Biểu hiện thở khò khè, thở rít, hoặc khó khăn trong việc thở.
- Thở gấp, thậm chí có tình trạng nghẹt thở khi đang bú.
- Nôn khi đang bú hoặc uống sữa.
- Xoay người khó chịu khi đang bú.
- Sốt nhẹ sau khi ăn.
- Ho đột ngột, ho sặc sữa, tím tái, cơ thể trở nên tím tái hoặc co cứng khi bú.
- Khóc to đột ngột.
- Sữa trào ra khỏi mũi và miệng.
- Biểu hiện hoảng sợ, da xanh tái, cơ thể mềm nhũn hoặc co cứng.
- Trường hợp nặng nhất, trẻ có thể ngừng thở.
Việc thực hiện sơ cứu đúng cách là rất quan trọng để giúp trẻ thoát khỏi tình trạng nguy hiểm.
Những nguyên nhân phổ biến gây trẻ bị sặc sữa ở phổi
Như đã đã chia sẻ ở trên, mũi thường được kết nối với cổ họng, và khả năng kiểm soát của van đóng mở ở cổ họng trẻ còn yếu. Vì vậy, sữa và thức ăn của trẻ dễ dàng trào lên mũi, làm cho trẻ không thể đồng thời thở và nuốt thức ăn. Điều này có thể dẫn đến tình trạng sặc sữa ở trẻ.
Một số nguyên nhân khiến trẻ bị sặc sữa bao gồm:
- Trẻ bú không đúng tư thế, đặc biệt là khi trẻ đang ăn, khóc, cười, hoặc hóng chuyện.
- Trong quá trình bú, trẻ có thể hoặc hắt hơi, cười, hoặc nấc.
- Lượng sữa mẹ chảy ra quá nhiều, núm vú quá cao hoặc lỗ ở núm bình sữa quá to và rộng, gây ra tình trạng sặc.
- Thói quen bú sữa và ngủ cùng lúc.
- Trẻ bú sữa khi đói, có thể bú nhanh và vội vã, dẫn đến tình trạng sặc và ọc sữa trào lên mũi.
- Trẻ có thể mất tập trung khi đang bú sữa.
Trẻ bị sặc sữa vào phổi có nguy hiểm không?
Các chuyên gia cho biết sự cố sặc sữa ở trẻ sơ sinh thường là một tình huống phổ biến và có thể mang theo nguy cơ đe dọa tính mạng nếu không được xử lý ngay lập tức. Khi sữa trào ngược vào phổi, không chỉ gây khó thở mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của vi khuẩn và virus, tăng nguy cơ nhiễm trùng phổi và gây ra nhiều vấn đề sức khỏe khác. Vì vậy, việc nhận biết sự cố sặc sữa và áp dụng các biện pháp sơ cứu cơ bản cho trẻ là rất quan trọng để ngăn chặn những hậu quả không mong muốn xảy ra.
Các cách xử trí khi trẻ bị sặc sữa vào phổi
Khi trẻ có các dấu hiệu như ho, sặc sữa, tím tái, ngay lập tức cha mẹ hoặc người chăm sóc cần thực hiện xử lý sặc sữa cho trẻ sơ sinh theo các bước sau đây:
- Đặt trẻ nằm sấp trên lòng bàn tay và cánh tay phải, sử dụng lòng bàn tay để đập mạnh và nhanh chóng ở lưng trẻ, nhằm tăng áp lực trong lồng ngực để đẩy sữa ra khỏi đường hô hấp.
- Nếu trẻ vẫn gặp khó khăn trong việc thở, hoặc trạng thái tím tái, đặt trẻ nằm ngửa trên một bề mặt cứng, sử dụng hai ngón tay trỏ và ngón giữa để nhấn mạnh 5 lần ở nửa dưới của xương ức, dưới đường nối giữa hai vú, khoảng 1-2 cm. Lặp lại 5 đến 6 lần cho đến khi trẻ bắt đầu tỏ ra hồi phục, da trở lại màu hồng.
- Thông thoáng đường hô hấp bằng cách hút mạnh vào mũi và miệng của trẻ, hút mạnh để loại bỏ sữa còn đọng ở họng và mũi, thực hiện nhanh chóng. Hút mặt miệng trước, sau đó mũi. Nếu chậm trễ, sữa ở trẻ sơ sinh có thể gây tắc nghẽn đường hô hấp do tràn vào phế quản.
- Đối với trẻ có biểu hiện ngừng thở: Sau khi kết hợp các biện pháp trên và đã hút sạch đường, nếu trẻ vẫn không thở, thì cần kết hợp với kỹ thuật hà hơi thổi ngạt, cụ thể là ngậm mũi và miệng của trẻ, thổi vào và quan sát lồng ngực nổi lên. Hà hơi thổi ngạt khi trẻ có nhịp thở, sau đó đưa trẻ đến bệnh viện gần nhất để bác sĩ cấp cứu kịp thời.
Xem thêm: bình xịt rửa mũi cho bé
Các cách phòng tránh trẻ bị sặc sữa vào phổi
Khi thực hiện việc cho trẻ bú, cần tuân theo các quy tắc sau đây:
- Bế trẻ cao đầu khi cho bú, ở tư thế thoải mái. Hãy cho trẻ bú từ từ mà không vội vã, đặc biệt là đối với trẻ yếu, sinh non tháng. Quan sát trẻ khi đang bú, đặc biệt là đảm bảo trẻ đã nuốt hết sữa từ miệng sau khi mút.
- Nếu trẻ hoặc khóc, hãy ngừng cho trẻ bú ngay lập tức. Đối với trường hợp sữa còn trong miệng, hãy đợi trẻ nuốt hết trước khi tiếp tục. Tránh ép trẻ ăn. Nếu thấy sữa mẹ chảy xuống quá nhiều mà trẻ chưa kịp nuốt, người mẹ có thể sử dụng hai ngón tay kẹp bớt đầu vú để ngăn chảy sữa.
- Sau khi bú, hãy bế trẻ nằm sấp trên vai hoặc ngực mẹ và vỗ nhẹ lưng để trẻ ợ hơi từ dạ dày. Điều này giúp tránh tình trạng đầy hơi, kích thích sặc sữa.
- Đối với trẻ bú bình, đảm bảo đầu núm vú cao su không quá rộng. Có thể đục 1 đến 2 lỗ bằng đầu kim bên núm vú. Khi cho trẻ bú, nghiêng bình sữa khoảng 45 độ để tránh trẻ mút phải nhiều không khí, gây nôn sau bữa ăn.
- Khi sử dụng thìa bón sữa, hãy đổ từ từ để trẻ kịp thời nuốt hết trước khi bón thìa tiếp theo.
- Sau bữa ăn, không nên để trẻ nằm xuống giường hoặc nôi ngay lập tức. Thay vào đó, hãy bế trẻ thẳng đứng sau khi ăn khoảng 20-30 phút để tránh thay đổi tư thế đột ngột. Hãy để trẻ ngủ ở tư thế đầu cao và tránh quấn tã quá chật để tránh tăng áp lực ở ổ bụng, ngăn chặn tình trạng sặc sữa và trào ngược sau khi bú.